Toen vorig jaar aan de NATM-leden werd gevraagd welke onderwerpen tijdens de bijeenkomsten moesten terugkomen, was duidelijk dat Change & Innovation niet mocht ontbreken. Aanleiding voor de NATM om op 16 februari jl. met dit thema een Business Travel Experience te organiseren op de Hogeschool Inholland te Diemen.

”De toekomst is gebaseerd op het verleden, dat leidde tot de belangen en structuren van vandaag de dag,” aldus futuroloog en trendwatcher Richard Lamb, die op uitnodiging van Amadeus keynote speaker was. “Er is sprake van terugkerende structuren, waarbij de geschiedenis zich nooit helemaal herhaalt. Er zijn verschillen en overeenkomsten tussen het ene en het andere tijdperk; het is de kunst om deze te herkennen.” Na duizenden jaren lang geleefd te hebben van de jacht, later aangevuld met landbouw, volgden ooit de Mechanisering, de Industria­lisering en in de vorige eeuw de Informatisering, stelt Lamb. “Wat is het volgende? De Autonomisering gevolgd door The Holistic Age.
Bij autonomisering moet je denken aan een tankstation waar je zonder pompbediende zelf kunt tanken en betalen of een computersysteem dat gerechtelijke uitspraken doet op basis van wetboeken en jurisprudentie. In de Holistic Age zal het algemeen belang prevaleren boven het individuele belang. Er komt een bewust­wording dat een duurzame samenleving noodzakelijk is voor het voortbestaan van de mensheid.”

Volgens Lamb zitten we nu in een Transitie-economie (2008 tot 2020+), een periode die zich kenmerkt door de overgang van een Groei-economie naar een Balans-economie. Kenmerk van de Groei-economie waren ‘open systemen’ die primair financieel gericht waren. In de aanstaande Balans-economie zal sprake zijn van grotere ‘gesloten systemen’, waarbij ook rekening wordt gehouden met de verbruikte grondstoffen en het welzijn van medewerkers en klanten. Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen zijn impliciet aan een Balans-economie.

Je moet slimmer zijn

Tijdens presentaties en break-out sessies, lieten verschillende leveranciers zien waar zij mee bezig waren op het gebied van innovatie. Volgens Rogier van Beugen van KLM is zijn maatschappij vaak ‘de eerste’; op het gebied van joint ventures (Northwest), internationale fusies (Air France), self-service, biofuel en social media. Waarom is innovatie nodig? Johan Cruijff had daar een goed antwoord op, liet Van Beugen weten. Over de concurrentie uit het Midden-Oosten had Cruijff tegen financieel directeur Erik Swelheim onlangs gezegd: “Op kosten kan je niet van ze winnen, je moet slimmer zijn, dat is logisch.”

KLM werkt vaak samen met startups. “Startups zijn verantwoordelijk voor 80 procent van alle innovaties,” aldus Van Beugen. “Ze zijn flexibel en inspirerend.”

Daarnaast heeft KLM samen met onder meer Schiphol, TU Delft en de Rabobank in 2010 het Mainport Innovation Fund opgericht, een investeringsfonds waarbij innovatieve startups financieel worden gesteund.

Voorkomen, verminderen en vergroenen

In lijn met de Balans-economie van Richard Lamb, liet Mark Huis in ‘t Veld van de Climate Neutral Group (CNG) zien hoe bedrijven de klimaatimpact van hun zakenreizen kunnen verminderen. “Het aandeel van de CO₂-uitstoot door vliegen is in de EU-landen 10 tot 15 procent,” zegt Huis in ’t Veld. “Als we niets doen, is de uitstoot in 2050 verdriedubbeld.”

‘Sustainable Travel is Smarter Travel’ is het motto van CNG. “Daarbij kun je drie aspecten onderscheiden,” aldus Huis in ’t Veld. “Dat zijn Voorkomen, door bijvoorbeeld videoconferencing en de trein als alternatief te kiezen; Verminderen, door de efficiënste vlucht te nemen en minder vaak business class te reizen; en Vergroenen door te kiezen voor biobrandstof of klimaat­compensatie.” Het besef dat er iets moet gebeuren, is doorgedrongen tot aan de top van het bedrijfsleven, geeft Huis in ’t Veld aan. “Bedrijven die nu niet duurzaam ondernemen, bestaan over twintig jaar niet meer,” heeft Paul Polman, CEO van Unilever gezegd.”

Er is goede hoop, want onderzoek onder leden van de NATM en GBTA in 2015, gaf aan dat 52 procent van de leden duurzaamheid en de impact van zakenreizen op het milieu belangrijker vindt dan twee jaar geleden.

In november dit jaar zal de NATM onder andere samen met GBTA Europe en CNG ‘De volgende stap richting Sustainability en Duty of Care’ als thema neerzetten.