KLM heeft een reprimande gekregen voor een incident op een vlucht in 2019. Een orthodox-joodse man eiste toen dat een vrouwelijke passagier haar stoel naast hem opgaf en kreeg zijn zin. Dit was onterecht, oordeelt het College voor de Rechten van de Mens: KLM discrimineerde op grond van geslacht.
Een Nederlands echtpaar stapte op 6 mei 2019 aan boord van een KLM-toestel in New York, voor hun terugvlucht naar Amsterdam. Het College voor de Rechten van de Mens, een onafhankelijke toezichthouder in Nederland, omschrijft de omstandigheden als volgt: “In het vliegtuig nam het echtpaar plaats op de aan hen toegewezen stoelen. De stoel naast de echtgenote was toegewezen aan een orthodox-joodse man. Deze man weigerde op grond van zijn geloofsovertuiging om naast haar te zitten.”
Het College vervolgt: “Om het instapproces vlot te laten verlopen, vroeg het personeel van KLM het echtpaar om op andere plaatsen te zitten. Het echtpaar is van mening dat KLM daarmee hen discrimineerde op grond van geslacht.” De twee gaven na tegenstribbelen toch hun medewerking om allebei naar andere stoelen te verhuizen.
Van Raak
Hoewel uit privacy-overwegingen de identiteit van het echtpaar door het College is afgeschermd, zochten de ‘slachtoffers’ vorig jaar meteen zelf de publiciteit. Het betreft SP-Kamerlid Ronald van Raak en zijn echtgenote – van wie de voornaam niet is genoemd. De Van Raaks stapten in mei 2019 naar het College voor de Rechten van de Mens, dat na lang onderzoek donderdag tot een oordeel kwam.
“Koninklijke Luchtvaart Maatschappij N.V. heeft jegens het echtpaar verboden onderscheid op grond van geslacht gemaakt door geen zorg te dragen voor een discriminatievrije omgeving tijdens een vlucht van New York naar Amsterdam,” staat in de uitspraak.
Het College vindt het onterecht dat de orthodox-joodse man niet is aangesproken op zijn gedrag. “Ook is de orthodox-joodse man of het gezelschap waarvan hij deel uitmaakte niet om medewerking gevraagd om het zitplaatsprobleem dat voortvloeide uit zijn opstelling op te lossen. Ondanks de tijdsdruk lag het op de weg van KLM om juist de orthodox-joodse man in eerste instantie aan te spreken op zijn gedrag.”
Publiek belang
Ronald van Raak zegt op de site van de SP “blij” te zijn met de uitspraak van het College: “Het gaat hier om een publiek belang, dat elke vrouw erop moet kunnen rekenen dat zij niet wordt gediscrimineerd op een vlucht van KLM. Ik zal KLM vragen om op basis van deze uitspraak de werkwijze aan te passen. En duidelijk te maken dat als mannen nog weigeren om naast een vrouw te gaan zitten, om welke reden dan ook, dit bij onze nationale trots niet meer zal worden geaccepteerd.”
Van Raak attendeerde KLM er eerder op dat de Israëlische maatschappij El Al met soortgelijke problemen aan boord kampte en op dit punt een streep in het zand heeft getrokken. Wie bij El Al weigert naast een andere passagier te gaan zitten, wordt van boord gezet.
Het College voor de Rechten van de Mens is niet bevoegd sancties op te leggen. In deze kwestie zegt hij: “Het College beveelt verweerster (KLM, red.) aan om bij het zoeken naar een oplossing in een situatie zoals deze, in de eerste plaats aan te dringen op medewerking van de persoon die het verlangen heeft te worden geaccommodeerd in zijn/haar wens om een religieus voorschrift na te leven en de last en het ongemak die daarvan het gevolg zijn neer te leggen bij die persoon in plaats van bij andere passagiers. Het College beveelt verweerster tevens aan deze handelwijze uit te dragen in de instructies en trainingen voor haar medewerkers.”
