Als bemanningsleden voorafgaand aan een vlucht terug naar Nederland een sneltest op corona moeten ondergaan, schrapt KLM waarschijnlijk het merendeel van haar vluchten, zowel voor passagiers als vracht. “Wij kunnen niet het risico nemen dat onze crew vast komt te zitten in het buitenland wanneer de test positief is,” zegt Harm Kreulen, KLM-directeur Nederland, tegen Zakenreis.
De Nederlandse regering wil vanaf zaterdag 23 januari tot en met dinsdag 9 februari alle luchtverkeer met het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika en Zuid-Amerika verbieden. In die landen zijn mutaties van het coronavirus actief die veel besmettelijker zijn. Daarnaast moeten op vluchten vanaf alle andere bestemmingen naar Nederland zowel passagiers als bemanningsleden een sneltest ondergaan voordat ze aan boord gaan. Deze maatregelen worden vandaag, donderdag, besproken in de Tweede Kamer.
KLM wil uitzondering
“We hebben de regering met klem gevraagd een uitzondering te maken voor bemanningsleden,” zegt Kreulen tegen Zakenreis. “Als dat niet gebeurt, zullen wij alle vluchten waarbij de bemanning normaal gesproken van boord gaat, waarschijnlijk moeten schrappen. Wij willen niet het risico lopen dat wij crew in geval van een positief testresultaat moeten achterlaten op een buitenstation. KLM-medewerkers zouden dan daar in quarantaine moeten en in geval van ernstig ziek worden wellicht in een lokaal ziekenhuis terechtkomen.”
De verplichting om bemanningsleden voor de terugvlucht naar Nederland te testen, zou impliceren dat het hele intercontinentale netwerk en alle Europese vluchten waar crew normaal gesproken een nachtstop maakt, worden gestaakt.
Deze maatregel zou “een enorme klap” betekenen voor KLM, zegt Kreulen. “In combinatie met het aangekondigde vliegverbod blijven er dan slechts enkele tientallen vluchten in Europa over. Vrachtvluchten kunnen dan immers ook niet meer worden uitgevoerd. De politiek doet voorkomen alsof het coronavirus op grote schaal via het vliegtuig wordt geïmporteerd, terwijl die kans met alle hygiënemaatregelen en HEPA-filters aan boord juist uitermate klein is. Ik ben geen medicus of viroloog, maar het is wel duidelijk dat je meer risico loopt om met het virus besmet te raken als je boodschappen doet in de supermarkt dan tijdens een vlucht.”
Thuishaven
KLM zou “onevenredig hard” worden geraakt door deze maatregel van de regering, vindt Kreulen. “Voor zover ik weet is Nederland het enige land dat deze eis stelt aan bemanningsleden. En hoewel de verplichte sneltest geldt voor al het luchtvaartpersoneel dat naar Nederland vliegt, is KLM met Nederland als thuishaven de enige airline die daardoor het risico loopt om crew te moeten achterlaten op een buitenstation. Wat er daarnaast zal gebeuren, is dat passagiers die niet met KLM vanuit bijvoorbeeld Sao Paulo naar Nederland kunnen vliegen, een vlucht naar Frankfurt nemen en vervolgens met de trein, bus of auto ons land binnenkomen. Per saldo schiet je er dus niets mee op.”
Er is nog een bijkomend probleem, geeft Kreulen aan: “Als wij niet meer kunnen vliegen omdat wij willen voorkomen dat onze crew strandt in het buitenland, kunnen we dus ook geen repatriëringsvluchten uitvoeren of vracht vervoeren. Daaronder valt ook het transport van vaccins en andere medische middelen.”
Politiek verhaal
Harm Kreulen heeft de indruk dat het uitgebreide vliegverbod en de verplichting om zowel passagiers als bemanningsleden te testen een politiek verhaal is geworden. “De logica van de maatregel ontgaat mij”.
Na het Kamerdebat donderdag zal duidelijk worden of de voorgestelde maatregelen van het kabinet inderdaad worden doorgevoerd.
Als bijna het hele netwerk van KLM wordt platgelegd, zou dat de zoveelste financiële aderlating zijn voor de maatschappij. In het tweede kwartaal van 2020, toen ook bijna alle vluchten waren gestaakt, verloor de maatschappij 10 miljoen euro per dag.
