Op zondag 29 oktober jl. is het Indiase Jet Airways gestart met een dagelijkse non-stop vlucht vanuit Amsterdam naar Bengaluru (Bangalore), in codeshare met KLM en Delta Air Lines. Op dezelfde dag vond de inaugurele vlucht van KLM naar Mumbai plaats. In deze tweede grootste stad van India treffen dezer dagen de directie en de raad van commissarissen van KLM elkaar voor een board meeting.

Direct na de onthulling van het Fokkermonument op Schiphol-Oost vertrok KLM-topman Pieter Elbers naar Mumbai. Een aantal bestuursleden van KLM was al eerder afgereisd naar India, melden Indiase bronnen aan Zakenreis. Het is niet gebruikelijk dat een board meeting van KLM in het buitenland plaatsvindt. Dat voor Mumbai is gekozen, zou erop kunnen wijzen dat de joint venture met Jet Airways – waarbij behalve KLM en Air France ook Delta Air Lines en Virgin Atlantic zijn betrokken – nu bijna een feit is.

Ruim een jaar geleden werd al een principeakkoord gesloten om een joint venture op te richten, die aanvankelijk zomer 2017 zou ingaan (lees hier). Vooralsnog gaat het in de samenwerking alleen om codesharing.

Vertraging ontstond mede doordat formaliteiten met de Indiase autoriteiten meer tijd in beslag namen dan gedacht. Het is de eerste keer dat in India een joint venture tussen luchtvaartmaatschappijen wordt opgezet. Ook zouden de betrokken airlines onderling ook nog veel details moeten afstemmen. De bestaande joint venture op de transatlantische routes tussen Air France-KLM en Delta heeft zich inmiddels verbreed door de toevoeging van Virgin Atlantic. Dat heeft ook impact op de samenwerking met Jet Airways.

India was witte vlek
Gaurang Shetty, directielid van Jet Airways, wilde niets zeggen over een op handen zijnde joint venture toen hij medio oktober Nederland bezocht ter promotie van de nieuwe vlucht naar Bengaluru.

“Het partnership met KLM, Air France en Delta is de afgelopen 18 maanden veel hechter geworden,” zei Shetty bij die gelegenheid. “We zijn net een stel dat aan het ‘daten’ is en elkaar steeds beter leert kennen. Ieder partnership in een alliantie waar ik getuige van was, zag je groeien zodra partijen beter begrepen wat voor de ander werkt. En soms zijn er tijden dat je elkaar niet begrijpt, dat heb ik óók zien gebeuren. De manier waarop het is gegaan met Air France, KLM en Delta is dat we veelvuldig om de tafel zaten en geleidelijk dichter tot elkaar zijn gekomen. Als je vraagt of wij de toekomst bespreken, dan is het antwoord: ja. Als je vraagt of het tot een huwelijk komt, dan is het antwoord: dat moet blijken.”

Volgens Shetty is Jet Airways ‘een logische keuze’ om mee samen te willen werken. India is een van de grootste luchtvaartmarkten ter wereld. “Air France-KLM was een kleine speler in India,” aldus Shetty. “Het land was een blinde vlek voor hen, hoewel de luchtvaartmarkt in India jaarlijks met 10 procent groeit.”

Sinds Jet Airways vorig jaar april haar Europese knooppunt verplaatste van Brussel naar Amsterdam is de samenwerking fors uitgebreid. Vanuit Amsterdam vliegt Jet Airways dagelijks naar Delhi, Mumbai, Toronto en – sinds 29 oktober – ook naar Bengaluru. KLM had al dagelijkse vluchten naar Delhi en daar is – eveneens vanaf genoemde datum – Mumbai als bestemming bijgekomen. Vanuit Parijs heeft Jet Airways dagelijkse vluchten naar Mumbai en vijf vluchten per week naar Chennai.

De aankondiging dat KLM vanaf deze winterdienst drie keer per week naar Mumbai gaat vliegen, kwam als een verrassing voor Jet Airways. Shetty: “Daar is geen overleg over geweest, maar KLM is natuurlijk vrij om te doen wat zij wil. Vaak zie je dat partijen eerst willen nagaan wat hun in eigen gelederen te doen staat en dat ze bepaalde markten willen afdekken voordat er sprake is van verdere samenwerking.”

Joint venture is ultieme samenwerking
De codeshare-vluchten die Jet Airways uitvoert onder de vluchtnummers van Air France-KLM, Delta en Virgin zijn inmiddels opgelopen tot 43 naar Europa en 21 naar Noord-Amerika. Jet Airways op haar beurt biedt doorverbindingen naar 44 bestemmingen in India.

Shetty erkent dat in het algemeen een joint venture het ultieme samenwerkingsverband is. In deze vorm van samenwerking opereren airlines volgens het principe van metal neutrality, wat betekent dat het niet uitmaakt met welke airline de vlucht wordt uitgevoerd, omdat opbrengsten en kosten worden gedeeld.

“Wat ik zie bij andere joint ventures, zoals op de transatlantische routes, is dat deze door de jaren heen hebben aangetoond dat ze altijd waarde opleveren,” aldus Shetty. “Maar het is belangrijk dat je eerst alles met elkaar bespreekt en je afstemming bereikt tot op het niveau van wie welke routes voor haar rekening neemt. Dan pas kan de ultieme samenwerking een huwelijk of een joint venture zijn.”

Eind november bezoekt Jean-Marc Janaillac, CEO van Air France-KLM, Mumbai, in het kader van 70 jaar vluchten tussen Frankrijk en India. Wellicht dat deze gelegenheid wordt benut om verdere aankondigingen te doen.