Boeing heeft rond het MAX-drama een schikking getroffen met aandeelhouders, voor 225 miljoen dollar. Het gaat níet om een vergoeding voor nabestaanden van de omgekomen passagiers van de twee crashes; daar is al eerder een regeling voor getroffen.

Volgens The Wall Street Journal heeft de fabrikant erkend dat de top van het bedrijf onvoldoende toezicht heeft gehouden op de veiligheid van de Boeing 737 MAX, een nieuw vliegtuigtype dat sinds 2017 in commerciële dienst is. De schikking bevat geen bekentenis van bestuurlijk wangedrag, de board raad van Boeing erkent wel onvoldoende toezicht te hebben gehouden op de veiligheid van de 737 MAX.

De bedrijfstop heeft toegezegd een interne ombudsman aan te stellen en een expert op het gebied van vliegveiligheid op te nemen in de eigen gelederen. Eerder heeft Boeing voor de nabestaanden van de 346 bemanningsleden en passagiers een fonds in het leven geroepen met 500 miljoen dollar: 1,4 miljoen dollar per slachtoffer.

Twee crashes
In oktober 2018 en maart 2019 crashten twee spiksplinternieuwe MAX-en, in Indonesië (Lion Air) en Ethiopië (Ethiopian Airlines). Alle inzittenden van beide vliegtuigen (189 en 157, samen 346) kwamen hierbij om het leven.

Alle andere operationele MAX-toestellen moesten daarna op last van overheden aan de grond blijven en dit bleef zo tot einde 2020. Onderzoek wees al vrij snel uit dat de oorzaak van de ongelukken hetzelfde was: het anti-overtreksysteem MCAS dat meteen na het opstijgen aansloeg en de neus van de toestellen naar beneden drukte. Noch de piloten van Lion Air noch die van Ethiopian wisten dit te corrigeren, omdat ze van het bestaan van MCAS niet op de hoogte waren gesteld en ook te weinig tijd hadden om een oplossing te vinden.

Weggemoffeld
Naderhand bleek ook dat intern bij Boeing al langere tijd bekend was dat er technische problemen met de MAX waren, maar van hogerhand werd dit weggemoffeld, omdat de commerciële belangen van de onderneming prioriteit hadden en niet de veiligheid. Wie er aan de top allemaal wist van de mankementen is nooit goed duidelijk geworden. De zittende CEO Dennis Muilenburg moest eind 2019 gedwongen opstappen wegens het schandaal – hij kreeg een ontslagvergoeding van 62 miljoen dollar mee.

Boeing kreeg eind vorig jaar de problemen met de MAX te langen leste onder controle en het toestel werd weer luchtwaardig bevonden. De gestrande 737 MAX-en vliegen sindsdien weer en de fabrikant levert ook weer nieuwe exemplaren af aan klanten. Sindsdien zijn geen nieuwe mankementen gemeld.

20 miljard schade
De financiële schade van het MAX-drama is enorm. Boeing becijfert het zelf op 20 miljard dollar. De omzet kelderde van 101 miljard dollar in 2018 naar 76 miljard een jaar later. De coronacrisis gaf het bedrijf nog eens een knauw: in 2020 daalde de omzet verder naar 58 miljard dollar en bedroeg het nettoverlies 11,9 miljard dollar.

Naarmate er meer details over het reilen en zeilen binnenskamers rond de MAX naar buiten kwamen, daalde de koers van het bedrijf op de beurs, van een top van 440 dollar per aandeel op 1 maart 2019 naar 95 dollar een jaar later. De waarde herstelde daarna wel weer; de laatste koers van vrijdag 5 november was 224 dollar.

De ‘opbrengst’ uit de nu getroffen schikking zullen verzekeraars moeten betalen aan Boeing. Hiermee heeft het bedrijf iets meer in kas, hetgeen ook voordelig is voor de aandeelhouders, hoewel een bedrag van 225 miljoen dollar eerder symbolisch dan substantieel is.

Beeld © Boeing