Air France-KLM kan de corona-crisis alleen met enorme staatssteun doorstaan. Dit heeft de CEO van Air France, Anne Rigail, in een interview met de Franse krant Le Figaro gezegd. De zes miljard euro die de holding nog in kas heeft, vliegt de deur uit nu het verkeer vrijwel stil ligt en het onduidelijk is hoelang dat nog zal duren.
Rigail (op de foto links) verwacht steun van zowel de Franse als Nederlandse staat die voor respectievelijk 14,3 en 14 procent eigenaar zijn van de beursgenoteerde holding Air France-KLM. De topvrouw van Air France en de CEO van KLM, Pieter Elbers (foto hieronder), staan in voortdurend contact met hun regeringen in Parijs en Den Haag om te kijken welke vorm die staatssteun zou kunnen krijgen.
Zowel Air France als KLM hebben al een beroep gedaan op de hulp van de twee regeringen om de salarissen van de ongeveer 85.000 werknemers te betalen. Maar die steun zal niet genoeg zijn, denkt Rigail. Het overgrote deel van de vloot staat momenteel aan de grond en dat betekent dat er geen inkomsten zijn.
Repatriëringen
Air France en KLM voeren beide momenteel nog repatriëringsvluchten uit. De toestellen vertrekken leeg naar de bestemmingen om daar Fransen, Nederlanders en eventuele andere Europeanen op te halen. Ook dit gebeurt in samenwerking met de regeringen (de ministeries van Buitenlandse Zaken in Parijs en Den Haag), die de vluchten subsidiëren.
De reële vraag naar tickets, na aftrek van de repatriëringen, is bij Air France en KLM vrijwel tot nul gedaald. Negentig procent van de vloot staat aan de grond. Dit betekent wel dat de brandstofrekening een stuk lager uitvalt – een vliegtuig dat niet vliegt verbruikt geen kerosine. In 2019 gaf Air France-KLM 5,5 miljard euro aan fuel uit, de tweede kostenpost na de salarissen (8,1 miljard euro).
Leningen
Air France-KLM zegt in gesprek te zijn met banken in Nederland en Frankrijk voor een lening van zes miljard euro, waar de beide regeringen garant voor zouden moeten staan. De top van Air France speelt ook met de gedachte het bedrijf te laten nationaliseren. Dat is niet zo simpel: want onder welke staat valt KLM in zo’n geval? Of kunnen de twee regeringen samen eigenaar zijn, 50-50?
Een andere optie die weer op tafel komt is ontvlechting. KLM is nu in financiële termen onderdeel van Air France, dat de Nederlandse airline in 2004 kocht. KLM ressorteert sindsdien onder de holding Air France-KLM.
Om de internationale luchtvaartrechten – deze behoren staten toe, niet bedrijven – van KLM te waarborgen is er destijds een juridische constructie bedacht waarbij een kleine meerderheid (51 procent) van de aandelen KLM in handen van Nederlandse stichtingen bleven. Aan deze aandelen zijn geen economische rechten gekoppeld – ze staan los van de beursnotering van Air France-KLM in Parijs.
Ontvlechten een optie?
Omdat KLM de laatste jaren financieel telkens beter presteerde dan Air France, gingen er ook toen herhaaldelijk stemmen op, ook binnen KLM, om de holding te verlaten (ontvlechting) en er weer een Nederlands bedrijf van te maken, met een beursnotering in Amsterdam. De top van KLM was hier altijd fel op tegen en wees er daarbij op dat KLM alleen zou kunnen overleven met een grote partner.
Elbers, die eind 2014 CEO werd, deelde wel enkele malen een spreekwoordelijke tik op de vingers uit, richting Parijs. Toen de baas van de holding in 2015 het kastekort van Air France wilde aanvullen met het overschot van KLM, kreeg hij het deksel op de neus uit Amstelveen.
En de huidige CEO van Air France-KLM, Ben Smith, (foto links) deed vorig jaar een poging om Elbers aan de kant te zetten, om zo meer grip te krijgen op KLM. Elbers moest toen alle zeilen bijzetten, massaal gesteund door het eigen personeel, om aan te blijven en zelf controle te houden. Dat lukte uiteindelijk met veel pijn en moeite.
Maakt corona alles anders?
Maakt de corona-crisis alles anders? Pieter Elbers wil daar vooralsnog niet aan. Vorige week zei hij tijdens een video-conferentie met Nederlandse media ‘niet bezig’ te zijn met nationalisatie of ontvlechting.
In politiek Den Haag lijkt ook nog geen meerderheid te bestaan voor het loskopen van KLM uit de holding. Maar veel, zo niet alles zal afhangen van de vraag hoelang de corona-crisis zal duren. Wanneer kan er weer normaal worden bevlogen en in hoeverre herstelt de vraag naar tickets zich dan?
Hoe langer de crisis duurt, hoe groter de zorgen voor Air France-KLM en de hele internationale luchtvaart zullen zijn. De scenario’s voor nationalisatie en ontvlechting van Air France en KLM komen dan dichterbij.
