Het kabinet is deze week met twee belangrijke wijzigingen rond Lelystad Airport gekomen. Lage vliegroutes worden opgeheven en alle verkeer mag voortaan gebruik maken van het militaire luchtruim. De koerswijziging komt uit de lucht vallen; het hoe en wat is nog onduidelijk.
Lelystad Airport staat na enkele keren uitstel nu gepland om open te gaan op 1 april 2020. Tot nu toe waren er twee grote binnenlandse struikelblokken: om het verkeer op Schiphol niet te hinderen zouden vliegtuigen in de nabijheid van Lelystad lagere routes moeten aanhouden dan gebruikelijk, terwijl aangrenzend militair luchtruim gesloten zou blijven.
Tot minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat samen met staatssecretaris van Defensie, Barbara Visser, deze week in een brief aan de Tweede Kamer met een konijn uit de hoge hoed kwamen, onder de titel ‘Startbeslissing voor het programma Luchtruimherziening.’
Onderzoeksfase
De twee bewindslieden schrijven dat zij een ‘onderzoeksfase’ afsluiten en komen met twee belangrijke koerswijzigingen. In de brief staat het zo: ‘Het loslaten van het uitgangspunt dat er geen interferentie met Schiphol-verkeer mag zijn en dat er standaard gebruikt gemaakt mag worden van luchtruim dat primair is ingericht voor de afhandeling van militair verkeer.’
Van Nieuwenhuizen en Visser beloven ‘meer ruimte voor het vliegverkeer van Lelystad.’ Het Lelystad-verkeer kan in 2020 ‘op een vergelijkbare manier’ worden afgehandeld als het verkeer van andere Nederlandse luchthavens. ‘Dit betekent dat een vliegtuig op de aansluitroutes van Lelystad Airport net als elders in Nederland ongehinderd kan klimmen; alleen bij uitzondering, bijvoorbeeld als gevolg van weersomstandigheden, specifiek baangebruik op Schiphol of bij daadwerkelijk gebruik van militair luchtruim is dit op de Lelystad-routes niet altijd mogelijk.’
De nieuwe uitgangspunten vloeien voort uit ‘luchtvaartgesprekken’ die zijn gevoerd met 500 deelnemers over ‘dilemma’s van de luchtruimherziening,’ schrijven Van Nieuwenhuizen en Visser. De Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) en de Koninklijke Luchtmacht hebben zich ‘nadrukkelijk achter de maatregelen geschaard.’
LVNL
Eerder had de LVNL nog aangegeven tot 2023 nodig te hebben om het luchtruim boven Nederland opnieuw in te delen en tot die tijd zouden lage routes rond Lelystad nodig zijn. Waarom dit alsnog twee jaar eerder kan, is niet helemaal duidelijk. De bewindsvrouwen schrijven in hun brief dat het luchtruim pas vanaf 2023 ‘structureel’ meer capaciteit krijgt voor civiel verkeer en tegelijkertijd de ‘militaire inzet en oefenbehoefte’ kan accommoderen.
Hiermee lijkt de weg vrij voor Lelystad Airport om over minder dan een jaar open te gaan voor groot vliegverkeer. Het verzet van omwonenden in Flevoland en de aangrenzende provincies Gelderland en Overijssel tegen de luchthaven concentreerde zich namelijk op de relatief lage uitvliegroutes, die naar verwachting veel geluidshinder zouden opleveren. Maar dit argument valt nu weg. Overigens zijn in de regio de voorstanders van Lelystad Airport in de meerderheid, maar zij laten meestal hun stem niet horen.
In de brief wordt wel een handreiking gedaan naar ‘de omgeving’. Van Nieuwenhuizen en Visser schrijven dat zij klimaat en leefbaarheid ‘voor het eerst expliciet’ hebben meegenomen in hun besluitvorming.
Nieuwe baan
Lelystad Airport is operationeel zo goed als klaar, met een nieuw aangelegde baan en een luchthavengebouw. De enige factor die nu de opening in april 2020 nog kan tegenhouden is de eis van de Europese Commissie dat de luchthaven niet alleen verkeer van Schiphol, het moederbedrijf, overneemt, maar ook ruimte dient te geven aan airlines die nieuwe verbindingen willen beginnen.
Schiphol en Lelystad hebben daar zelf geen bezwaar tegen, maar in politiek Den Haag is er wel verzet. Regeringspartijen CDA, D66 en ChristenUnie willen een beperkte groei van Lelystad en daarin past geen zelfstandige groei. Mogelijk dat de brief van de twee bewindsvrouwen, beide van VVD-huize (de VVD is wel voor groei) de coalitiegenoten over de streep haalt: hogere vliegroutes en minder geluidsoverlast in ruil voor meer groei op Lelystad Airport.
Klik hier voor de link naar de brief van Van Nieuwenhuizen en Visser
