De afgelopen dagen waren V&D en Blokker veel in het nieuws. Het lijkt wel, alsof er een elkaar versterkend effect optreedt: als V&D een loonoffer vraagt, dan kunnen wij daar ook wel mee beginnen. En dus kondigt Blokker aan, dat er ruim vierhonderd mensen uit moeten. Inmiddels hebben we ook van Lufthansa gehoord, dat zij een loonoffer vragen van het personeel. Het nieuwe besparen van 2015?
Een loonoffer is een zwaar middel. We zijn niet gewend om salaris in te leveren. Toch heb ik er begrip voor. Als het nodig zou zijn, zou ik ook niet schromen om daar om te vragen. Maar dan zou de leiding van de onderneming voorop moeten gaan. Het moet om een duidelijke, eenmalige, tijdelijke maatregel gaan en er moet een plan zijn om de bedrijfsvoering aan te passen. Het heeft geen zin nu het loon 5 procent te verlagen en niets te veranderen aan je bedrijfsvoering. Als de huidige bedrijfsvoering niet rendabel is, zit dat niet in die 5 procent en heb je volgend jaar hetzelfde probleem.
Dat is precies de reden, waarom concerns als V&D structureel dit probleem hebben. Het concept is nauwelijks veranderd en de kosten zijn te hoog geworden voor de omzet. Dat los je niet op met lagere salarissen. Het enige dat je bereikt, is dat de financiers horen, dat iedereen meedoet aan het redden van het bedrijf.
Nu een loonsverlaging vragen zegt ook iets over het loonbeleid uit het verleden. Als er vorig jaar nog 3 procent verhoging is betaald en er dit jaar 5 procent moet worden ingeleverd is dat op zijn zachtst gezegd slordig. Dan is er eerder sprake van wanbeleid. En welke onderneming die goed wordt geleid is niet in staat om een jaar een verlies op te vangen?
Als er ineens een jaar is dat het resultaat hard achteruit holt, kan een loonoffer nodig zijn. Maar in een wereld waarin de economie al een aantal jaren kwakkelt, winkels het zwaar hebben en winkelconcepten moeten veranderen om kopers te trekken, is geen sprake van een onverwachte, sterkte teruggang.
Ik vergelijk het met de misleidende brandstoftoeslagen in onze industrie. Elke airline, die nu nog een brandstoftoeslag berekent, terwijl de olieprijs al maandenlang meer dan 40 procent is gedaald, heeft een heel ander probleem. Deze is dan niet in staat om op transparante wijze het huidige business model te laten renderen.
In ons bedrijf doet zich dat niet voor. De loonstijging is gematigd. Maar we vragen geen loonoffers. We zijn winstgevend en solide. Niemand hoeft voor zijn baan te vrezen, omdat het bedrijf niet rendeert. We mogen blij met en trots zijn op onze resultaten en de positie die wij in de markt innemen.
Het is dus zaak om je business model aan te passen en mee te bewegen met de markt. Het verzet tegen Uber en Airbnb is daarbij een achterhoedegevecht. Het is uitstel van executie. De klant gaat op zoek naar wat hij wenst. Er zullen aanbieders komen met andere modellen. Als je stug op je oude model blijft vertrouwen, heb je bij voorbaat al geen kansrijke positie. Om deze reden bewegen ook wij mee. Met nieuwe modellen en andere oplossingen.
